ΤΑ ΝΕΑ  29/10/2019

Ακόμα και οι πολιτικοί του αντίπαλοι, όπως και εκείνοι που ποτέ δεν συμμερίστηκαν τα περί "χαρισματικότητας" του, δεν μπορούν παρά να παραδεχθούν ότι ο προηγούμενος Πρωθυπουργός και ακόμα Πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ διαθέτει ορισμένα πολιτικά ταλέντα. Χωρίς ιδιαίτερα προσόντα και με μια τριβή με την "κινηματική" πολιτική που μάλλον κακό του έκανε όταν ήρθε η -απροσδόκητη- ώρα της εξουσίας, απέπνεε, από την άλλη, έναν αέρα νεότητας, φρεσκάδας, διπλανής πόρτας, που έκρυβε, αλλά και διευκόλυνε, μια μεγάλη φιλοδοξία και έναν καλά χωνεμένο στα κομμουνιστικά θρανία τακτικισμό.

Η επίδοση του όταν, άγνωστος ακόμα, κατέβηκε για Δήμαρχος Αθηναίων, ο τρόπος που εδραιώθηκε στην κομματική εξουσία παραμερίζοντας τον διορατικό αλλά αφελή, όπως αποδείχθηκε, μέντορά του, η επίτευξη των όχι εύκολων στα πέτρινα χρόνια στόχων της εισόδου και της διατήρησης του ΣΥΡΙΖΑ στη Βουλή, η εκμετάλλευση της αντιμνημονιακής αγανάκτησης και η σταδιακή προσέγγιση στην εξουσία, η μεταμόρφωση, παρ' όλες τις φανερές αδυναμίες, του ΣΥΡΙΖΑ σε κόμμα εξουσίας και του ίδιου σε διεθνή "στέιτσμαν", η διατήρηση, τέλος, ικανών δυνάμεων μετά την εκλογική ήττα -όλα αυτά δείχνουν όχι μόνο εκμετάλλευση της συγκυρίας, αλλά και πείσμα, αντοχή, δύναμη πειθούς.

Στην εξουσία ο πρώην Πρωθυπουργός δεν τα πήγε καλά: ούτε "αριστερή" πολιτική μπόρεσε να εφαρμόσει, ούτε αλλαγές προς το καλύτερο έφερε, ούτε -αυτή ήταν η μεγαλύτερη και πιο επώδυνη αποτυχία του- ένα άλλο πνεύμα να εμφυσήσει στην κοινωνία και στους θεσμούς. Μπορεί ωστόσο να πιστωθεί από μεν τα στελέχη και τους οπαδούς της παράταξής του για το οριστικό σπάσιμο των προ του Μνημονίου δομών του κομματικού συστήματος, από δε την ελληνική κοινωνία για ένα δήθεν ριζοσπαστικό και πάντως πρωτόγνωρο πείραμα, που ταρακούνησε πολλούς και πολλά, χωρίς, την τελευταία στιγμή, να τα διαλύσει όλα. Μεγαλύτερη αναμφίβολα σαγήνη άσκησε, εντελώς αναντίστοιχα με τις επιδιώξεις και τα προσόντα του, στη διεθνή σκηνή, όπου, με ένα μίγμα θράσους, παιδικότητας και αίσθησης των ισορροπιών, κατάφερε να του συγχωρηθούν σχεδόν τα πάντα και να του δοθούν δεύτερες και τρίτες ευκαιρίες πρωτοφανείς για άλλους Ευρωπαίους πρωθυπουργούς και για τους Έλληνες προκατόχους του.

Με αυτές τις παρακαταθήκες και ιδίως το πολύ υψηλό ποσοστό από τις κάλπες του Ιουλίου, ο αρχηγός της αξιωματικής αντιπολίτευσης ενίσχυσε τη θέση του και μέσα στο κόμμα του και εντός του πολιτικού συστήματος και έλυσε τα χέρια του για πρωτοβουλίες που θα μπορούσαν να του προσδώσουν κύρος και δυναμική. Αντί γι' αυτές, άρχισε, αμέσως μετά την απώλεια της εξουσίας, να κάνει τη μία βεβιασμένη κίνηση μετά την άλλη.

Ο εχθροπαθής αντιπολιτευτικός τόνος που επέλεξε τελικά, μετά από μια μικρή περίοδο δισταγμού, καθώς και η αψυχολόγητη και απροετοίμαστη - η ελλειψη προετοιμασίας και συγκρότησης υπήρξαν ανέκαθεν οι βασικές αδυναμίες του πρώην Πρωθυπουργού- επιχείρηση "σοσιαλδημοκρατικοποίησης" του ΣΥΡΙΖΑ δια της διαστρέβλωσης της ιστορίας του ΠΑΣΟΚ και του κόσμου του, αποτελούν τις βασικές συνιστώσες της ρότας που διάλεξε. Μικρότερης πολιτικής σημασίας, αλλά κρίσιμες συμβολικά χειρονομίες, όπως η υιοθέτηση του πλέον άξεστου στελέχους της πρώην κυβέρνησης του και η στήριξη μέχρις εσχάτων ενώπιον της δικαιοσύνης του υπουργού του που περισσότερο την έπληξε, πηγάζουν από το προπατορικό δίπολο. Τη βδομάδα που πέρασε είχαμε τη μέχρι καρικατούρας ανάδειξη των παθογενειών αυτού του σχήματος, με τις κραυγές στη Βουλή για ένα αναπυξιακό νομοσχέδιο και μια κομματική περιοδεία στην Κρήτη που θύμισε εποχές μιζέριας -και για τον ίδιο και για τη χώρα.

Δεν είναι τόσο οι δημοσκοπήσεις που φανερώνουν τη διαρκή πτώση -δημοτικότητας και απήχησης- του νεαρού ακόμα ηγέτη. Αλλά η σύγκριση με αυτά που θα μπορούσε να κάνει για να βελτιωθεί και ο ίδιος και η παράταξή του και το πολιτικό μας σύστημα -μια σύγκριση βέβαια που, κι αυτή, τον ξεπερνά.