NEA- 21-9-2019

Ένα φως αρχίζει να φαίνεται στο θεσμικό μας τοπίο: υπάρχει περίπτωση, από σήμερα κιόλας, να αποκατασταθεί, και μάλιστα με ευρεία διακομματική πλειοψηφία, μια παράλειψη του Κράτους από το 1975, παρά την επιταγή του Συντάγματος, και να ρυθμισθεί, επιτέλους, το δικαίωμα των εκτός Ελλάδας Ελλήνων να ψηφίζουν στις ελληνικές εκλογές.

Για να γίνει αυτό χρειάστηκε να επιμείνει στο διάλογο και στην αναζήτηση συναίνεσης η κυβέρνηση και να δείξουν αίσθηση καθήκοντος και καλή πίστη τα κόμματα της αντιπολίτευσης. Θέλω να πιστεύω ότι η πρώτη δεν το έκανε μόνο γιατί την αναγκάζει το Σύνταγμα να βρει 200 ψήφους στη Βουλή και ότι τα δεύτερα, ιδίως δε το κόμμα της αξιωματικής αντιπολίτευσης, δεν σύρθηκαν μόνο λόγω του φόβου της απομόνωσης αλλά και γιατί διαισθάνθηκαν ότι δεν έχουν τη δυνατότητα να απογοητεύσουν, για μια ακόμα φορά, το περί δικαίου αίσθημα. Σε κάθε περίπτωση, εφόσον η φραστική συμφωνία καταλήξει σε θεσμική κατάφαση, θα έχουμε μια κυβερνητική επιτυχία αλλά και μια ακόμα μεγαλύτερη εθνική βελτίωση.

Η κρίσιμη κίνηση της κυβέρνησης ήταν ότι έθεσε μια μόνο "κόκκινη γραμμή", το συνυπολογισμό της ψήφου των εκτός Ελλάδας Ελλήνων στο εκλογικό αποτέλεσμα, και κατά τα άλλα κράτησε ανοιχτή την πόρτα στην εύρεση ενός κοινού παρονομαστή με τα άλλα κόμματα. Ο συμβιβασμός, όπως σχεδόν πάντα στην πολιτική, απομακρύνει από την τελειότητα, αλλά επιτρέπει την υλοποίηση μέτρων, τα οποία, αλλιώς, θα έμεναν αιωνίως ευχές. Αυτά τα οποία φαίνονται να "θυσιάζονται" στην προκείμενη περίπτωση είναι η γενίκευση της προβλεπόμενης στο ίδιο το Σύνταγμα επιστολικής ψήφου -ελπίζω να μείνει τουλάχιστον ως δυνατότητα για εκείνους τους συμπολίτες μας που μένουν μακριά από τα προξενεία- καθώς και οι ειδικές "περιφέρειες αποδήμων". Στο μέτρο που χρειάστηκε για να επιτευχθεί το μείζον, δηλαδή η οργάνωση από την Πολιτεία της ψήφου των αποδήμων και η ισοτιμία της με την ψήφο των υπόλοιπων Ελλήνων, η "θυσία" αυτή αναδεικνύεται ως παραπάνω από αποδεκτή, αναγκαία.

Η μόνη από τις προτάσεις των κομμάτων της αντιπολίτευσης που δεν μπορούσε να γίνει αποδεκτή για λόγους συνταγματικής τάξης - πέρα από την αρχική επιμονή, και γρήγορη απομόνωση, του ΣΥΡΙΖΑ ως προς τη μη καταμέτρηση στο συνολικό αποτέλεσμα- αφορούσε, και συνεχίζει να αφορά, στη θέση προϋποθέσεων, όπως συγκεκριμένα χρόνια απουσίας από την Ελλάδα ή ύπαρξη ενεργών οικονομικών δεσμών με αυτή. Μόνο αν αλλάξει το ούτως ή άλλως αναθεωρητέο άρθρο 51 του Συντάγματος, ή ο Κώδικας Ιθαγένειας, μπορούν να τεθούν τέτοιες προϋποθέσεις. Κατά τα άλλα, η εκπροσώπηση των αποδήμων μέσα από -ενισχυμένα μάλιστα- ψηφοδέλτια Επικρατείας βρίσκεται εντός των ορίων της λογικής και του Συντάγματος, όπως και η επιλογή ως βασικού κανόνα της αυτοπρόσωπης παρουσίας σε ειδικά εκλογικά τμήματα.

Υπερβαίνοντας πάγιες αγκυλώσεις και σεβόμενα τη διάχυτη προσδοκία του κοινωνικού σώματος, τα κόμματα βρίσκονται κοντά σε συμφωνία για κάτι που μπορεί να μη συμφέρει όλους το ίδιο, προάγει όμως τη δημοκρατία μας. Ας ελπίσουμε ότι το βήμα θα ολοκληρωθεί και ότι θα αποτελέσει την αρχή και όχι το τέλος ενός νέου δρόμου.