NEA 8/7/19

Η ετυμηγορία για τα τελευταία τεσσεράμισι χρόνια δόθηκε με το χτεσινό εκλογικό αποτέλεσμα και θα μπορούσε να αποδοθεί με μία και μόνο φράση: ο λαός τελικά κατάλαβε. Ο ΣΥΡΙΖΑ πλήρωσε, με βαρύ αλλά όχι άδικο τρόπο -αντίθετα: αποδόθηκε δικαιοσύνη- το τίμημα της θητείας του και κυρίως της αλαζονείας του. Όσο πλησίαζε η μέρα της κρίσης και αποκρυσταλλωνόταν το διάχυτο κοινωνικό κλίμα απόρριψης τους, τόσο φούντωνε ο πανικός των ως χτες κυβερνώντων και, κόντρα στη λογική αλλά όχι στην ιδιοσυγκρασία τους, τους οδηγούσε σε όλο και μεγαλύτερη αλαζονεία. Τελικά αυτή λειτούργησε κάπως συσπειρωτικά, αλλά πάντως η διαφορά παρέμεινε σημαντική.

Η εκλογική διαφορά, σε συνδυασμό και με τη διαφορά πολιτικής πρόσληψης της πραγματικότητας μεταξύ του μεγάλου ηττημένου και του μεγάλου νικητή, όπως αναδείχθηκε σε όλη τη διάρκεια της άτονης αλλά διόλου αδιάφορης προεκλογικής εκστρατείας, θέτει τα θεμέλια, επιβάλλει το στόχο αλλά αποκαλύπτει και τις παγίδες της επόμενης μέρας.

Θεμέλια: μια νέα κυβέρνηση, εντελώς διαφορετικής φιλοσοφίας και, ελπίζουμε όλοι, νοοτροπίας, με φρέσκια και εξαιρετικά ισχυρή λαϊκή εντολή που της λύνει τα χέρια -πολιτικά, κοινοβουλευτικά, κοινωνικά- για να εφαρμόσει το πρόγραμμά της. Στόχος: να γίνει υπέρβαση της απλής εναλλαγής στην εξουσία και να επιχειρηθεί μια συλλογική -είναι η κρίσιμη λέξη- αλλά φυσικά υπό την καθοδήγηση της νέας κυβέρνησης και του νέου Πρωθυπουργού -είναι ο κανόνας της κοινοβουλευτικής δημοκρατίας- αλλαγή παραδείγματος σε επίπεδο διακυβέρνησης, οικονομικής πολιτικής, σχέσης με τους πολίτες, νοοτροπίας. Κίνδυνοι: μια τέτοια νίκη, με τέτοια διαφορά, τέτοια γεωγραφική κατανομή και με τέτοια αποδοκιμασία του αντιπάλου μπορεί να οδηγήσει, αν η ηγεσία δεν κρατήσει γερά τα γκέμια, όπως έχει υποσχεθεί και δείξει ότι μπορεί να κάνει, σε αντίστροφα, αλλά εξίσου βλαπτικά για τον τόπο, φαινόμενα ρεβανσισμού, αλαζονείας και κομματοκρατίας. Η χώρα και η δημοκρατία μας δεν διαθέτουν τέτοια πολυτέλεια.

Το βέβαιο είναι ότι η νέα κυβέρνηση δεν θα έχει περίοδο χάριτος - η περίοδος χάριτός της ήταν το μεσοδιάστημα ανάμεσα στις ευρωεκλογές που έγειραν την πλάστιγγα και τις βουλευτικές εκλογές που σφράγισαν την πλήρη ανατροπή. Τα προβλήματα είναι τεράστια και δεν περιμένουν: εθνικά θέματα που επιζητούν εξομάλυνση, θεσμοί που δικαιούνται ανάταξη, οικονομία που διψά για ιδέες, για απελευθέρωση, για ρευστότητα, για εξωστρέφεια, κοινωνία που περιμένει απτά δείγματα κοινής λογικής, συνεννόησης των δημιουργικών δυνάμεων και συμφιλίωσης των πολιτών με τους εαυτούς τους, τους πολιτικούς αντιπάλους τους και τη χώρα τους.

Προελαύνουσα Νέα Δημοκρατία και πληγωμένος Σύριζα δεν θα είναι μόνοι τους στην επόμενη μέρα που αρχίζει από σήμερα. Το θέμα είναι από πού θα προέλθει η χωρίς προκαταλήψεις στήριξη της συλλογικής προσπάθειας και η υγιής κριτική σε ενδεχόμενα παραστρατήματα. Η εξαφάνιση της Χρυσής Αυγής, η στασιμότητα του ΚΚΕ, η οριακή εκπροσώπηση των δυο κομμάτων που πρωτομπαίνουν στη Βουλή (για τον κ. Βαρουφακη, πάντως, είναι μια μεγάλη προσωπική επιτυχία) η αδυναμία του ΚΙΝΑΛ να κάνει τη μεγάλη υπέρβαση (μια μικρή πάντως έκανε)- όλα αυτά δημιούργησαν ένα θρυμματισμένο και όχι ένα δυναμικό κομματικό πεδίο. Έτσι το βάρος πέφτει, σχεδόν de facto, στους πολίτες, στον καθέναν από εμάς, που καταλαβαίνει πόσο επείγον, δύσκολο αλλά και εφικτό είναι να ξανασταθεί η Ελλάδα στα πόδια της.