Θεσσαλονίκη, 5 Μαιου 2018

Στο πλαίσιο της Έκθεσης Βιβλίου της Θεσσαλονίκης, ένας από τους θεματικούς άξονες της οποίας είχε να κάνει με τη Δημοκρατία και τις σύγχρονες εξελίξεις και μεταμορφώσεις της, συμμετείχα σε συζήτηση με επίκεντρο τον ομότιτλο συλλογικό τόμο, που εκδόθηκε με επιμέλεια Σωτήρη Ντάλη από τις Εκδόσεις Παπαζήση. Στην παρέμβασή μου μίλησα για τρεις κατα τη γνώμη μου κρίσιμες θεσμικο-πολιτικές πτυχές της ευρωπαϊκής πορείας μετά τον εορτασμό, το 2017, των 60 χρόνων από τη Συνθήκη της Ρώμης: την ιδέα περί "πολλαπλών ταχυτήτων", που είναι ίσως ο μόνος ρεαλιστικός τρόπος να προχωρήσει η Ευρώπη σε μια βαθύτερη ενοποίηση, χωρίς τα θεσμικά άλματα που αυτή τη στιγμή φαίνονται εξαιρετικά δύσκολα, αλλά και χωρίς να την κρατάνε πίσω εθνικές ιδιαυτερότητες ή συμφέροντα΄ τις αλλαγές που έχουν επέλθει μέσα αλλά και παρά την τριπλή κρίση -οικονομική, μεταναστευτικό, Μπρέξιτ: βήματα στον τομέα της οικονομικής διακυβέρνησης (ενίσχυση Ευρωζώνης, πρόταση για μετατροπή ESM σε Ευρωπαϊκό Νομισματικό Ταμείο, δημιουργία θέσης "Υπουργού Οικονομίας", συζήτηση για αλλαγή φιλοσοφίας και, αργότερα, πόρων στον κοινοτικό προϋπολογισμό), συμφωνία για Μόνιμη Δομημένη Συνεργασία στον τομέα της άμυνας, εξαγγελία Κοινωνικού Πυλώνα και Ευρωπαϊκής Αρχής Εργασίας΄ αντιμετώπιση της απειλής του λαϊκισμού, που μπορεί η διεθνής "ηγεσία" του να βρίσκεται εκτός Ευρώπης (Πούτιν, Τραμπ, Ερντογάν), αποτελεί όμως, λόγω ιδίως της κατάστασης στις πρώην ανατολικές χώρες (κυρίως Ουγγαρία και Πολωνία, ενώ ακολουθεί και η Τσεχία), στοίχημα Κράτους Δικαίου, δηλαδή δημοκρατίας, πρωτίστως για την Ευρωπαϊκή Ένωση. Τα εργαλεία δεν λείπουν, οι καιροί δεν είναι εύκολοι, αλλά, στα μάτια μου, η εικόνα της ΄Ενωσης είναι λιγότερο παρακμιακή από ό,τι αρκετών κρατών-μελών, στα οποία, δυστυχώς θα συμπεριλάμβανα και το δικό μας.