Τα ΝΕΑ - 23/5/2019

Την προεκλογική περίοδο που βαδίζει προς το τέλος της θα την χαρακτήριζα ως «αχρείαστης έντασης». Αχρείαστης γιατί μη πολιτικής, μη παραγωγικής, διόλου διαφωτιστικής για τα μεγάλα ή έστω τα ουσιώδη ζητήματα και μη διανοίγουσας προοπτικές πέρα από την αλλαγή στο συσχετισμό δυνάμεων (αλλαγή που βέβαια κάθε άλλο παρά ασήμαντη είναι). Και έντασης γενεσιουργού, όχι ασυνείδητα, ενός κλίματος που δεν ταιριάζει ούτε σε εκλογές ούτε στην ίδια τη λειτουργία της Δημοκρατίας.
Θα διέκρινα τα ακόλουθα επιμέρους χαρακτηριστικά:

- Το λεγόμενο «πρωτογενές στοίχημα», δηλαδή το αποτέλεσμα των εκλογών αφενός για το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και αφετέρου για τους τοπικούς και περιφερειακούς θώκους στην Ελλάδα, υποτάχθηκε πλήρως στην έκβαση των σύντομα επερχόμενων εθνικών εκλογών. Όλα όσα έγιναν, λέχθηκαν, σχεδιαστήκαν, από όλα σχεδόν τα κόμματα, σε αυτές τις εκλογές, στόχο είχαν τη δημιουργία κλίματος, προϋποθέσεων, βάσεων για το αποτέλεσμα των βουλευτικών εκλογών που θα λάβουν χώρα το αργότερο τον Οκτώβριο. Η απόφαση του Πρωθυπουργού να μην διεξαχθούν οι βουλευτικές εκλογές τώρα, αλλά να αφεθούν να αποτελέσουν οι ευρωπαϊκές-τοπικές εκλογές πρόκριμα για τις βουλευτικές, λειτούργησε, από δημοκρατική άποψη, διαλυτικά για την ουσία αμφότερων των αναμετρήσεων: εξουδετέρωσε την αυτονομία των πρώτων εκλογών, προεξέτεινε και διπλασίασε το χρόνο και την ένταση της διαπάλης περί τις εθνικές εκλογές.

- Η έτσι διεξαχθείσα και καθοδηγούμενη δημόσια συζήτηση επέτρεψε το μέγα δημοκρατικό παράδοξο, που συμφέρει ωστόσο την κυβέρνηση, να θεωρηθεί εκ των προτέρων ότι αυτό που μετράει στις προκείμενες εκλογές δεν είναι το ποιος θα νικήσει αλλά ποια θα είναι η διαφορά του με το κυβερνών κόμμα. Η κυβέρνηση θεωρεί αυτή τη μετατόπιση «μαγκιά» της, είναι όμως πιθανό να πιαστεί στη φάκα της.

- Η κυβερνητική επιλογή πόλωσης επώασε αντιθεσμικές και αντιδημοκρατικές συμπεριφορές και αντιδράσεις. Δεν θυμάμαι άλλες εκλογές με τόση προπαγάνδα, ψέματα (τομείς στους οποίους διέπρεψε η κυβερνητική παράταξη), αμηχανία στο λόγο και στη στάση (η κυβέρνηση άλλαξε δέκα φορές στόχο, η αντιπολίτευση δεν βρήκε ποτέ άλλο στόχο εκτός από την κυβέρνηση) και εμφύτευση διαρκών αποπροσανατολισμών (ψήφος εμπιστοσύνης, κότερα, παροχές, δικαστικά θέματα, αλλά και βαριές εξελίξεις στα εθνικά θέματα). Κυρίως, δεν νομίζω να υπήρξαν άλλες εκλογές από τη μεταπολίτευση που να διεξήχθησαν μέσα σε τόσο υπόκωφο κλίμα φόβου, ψυχολογικού και σωματικού: ότι μπορεί να μην σταθεί στο ύψος του ο κρατικός μηχανισμός, ότι μπορεί να ασκηθεί, όπως προεκλογικά ασκήθηκε, βία σε πολιτικές εκδηλώσεις, ότι εισερχόμαστε σε περίοδο ευρύτερων -και όχι μόνο πολιτικών- αναταράξεων.

- Ειδικά για τις φετινές ευρωεκλογές, η μη ενασχόληση με την ουσία και η επιλογή της ακραίας πόλωσης προστέθηκαν στην εγγενή προσωποποίηση και από-πολιτικοποίηση -απόρροιες του πανελλαδικού σταυρού προτίμησης- και έκαναν να μην ακουστεί τίποτα για την Ευρώπη τη στιγμή ακριβώς που η ψήφος περί αυτήν είχε εκ των πραγμάτων υπαρξιακή σημασία. Αντίστοιχα καλλιστεία αμεριμνησίας παρατηρήθηκαν και στις τοπικές εκλογές που διεξάγονται στον αστερισμό της απλής αναλογικής, με πιθανή συνέπεια την ακυβερνησία, και της έλλειψης πόρων, με σίγουρο αποτέλεσμα στασιμότητα και γκρίνια.
Με τούτα και με κείνα, οι εκλογές μοιάζουν με το νέου τύπου καλοκαίρι μας: βαριές, θολές, απροσδιόριστες.