Νέα 3/12/2022,

Παρότι «μύρισαν» εκλογές, έχω την αίσθηση ότι ο μη φανατικός και στραμμένος στο γενικό συμφέρον πολίτης θα δυσκολευόταν να αντιληφθεί όχι τι διακυβεύεται –αφού σε κάθε εκλογική αναμέτρηση αυτό που διακυβεύεται είναι η εξουσία- αλλά με τι τρόπο θα μπορούσε η χώρα να πάει (πιο) μπροστά. Σε εποχή μόνιμων κρίσεων και διαρκών απειλών κατά της δημοκρατίας (όχι μόνο στην Κίνα, το Ιράν και τη Ρωσία, αλλά και στις ΗΠΑ και την Ευρώπη), και σε μια χώρα με βαθιά ριζωμένες παθογένειες και λυσσαλέα αντίσταση σε κάθε αναγκαία αλλαγή, δεν αρκεί ούτε η «διαχείριση», ούτε η «συνέχεια», ούτε το «μη χείρον». Επιλογές ουσίας, χρειαζόμαστε, ποικιλία ιδεών και απόψεων, όχι μονομέρεια ή περίκλειστους κόσμους. Αντίθεση και μετά σύνθεση για τα ζωτικά, όχι σύγκρουση για την πελατεία και το θεαθήναι.
Χωρίς αυτοαναφορικότητα, γενικότητες και γαργάλημα των χαμηλών ενστίκτων, τα κόμματα πρέπει να ασχοληθούν –και μέχρι στιγμής δεν έχουν ασχοληθεί- με τις ανάγκες που απορρέουν από τη συγκεκριμένη, εξαιρετικά δύσκολη κι ακόμα πιο δυσοίωνη, συγκυρία. Έχουν χρέος να μιλήσουν όχι για τη δημοκρατία γενικώς, αλλά με τι μέτρα και με ποιες πρακτικές μπορεί να ενδυναμωθεί: το πεδίο είναι ανοικτό και επείγον από τη στιγμή που ο Πρωθυπουργός θυσίασε στο βωμό των υποκλοπών τη θεσμική αξιοπιστία που μέχρι τότε είχε επιδείξει με το χειρισμό των εθνικών θεμάτων, τον τρόπο εκπροσώπησης της χώρας, τη μη ανάμιξη (τουλάχιστον στο βαθμό που το είχε κάνει ο προκάτοχός του) στη Δικαιοσύνη, τη μη προκήρυξη πρόωρων εκλογών. Ουσιαστική διευκόλυνση του έργου των ανεξάρτητων αρχών, άλλη ισορροπία μεταξύ αίσθησης ελευθερίας και «νόμου και τάξης», μηδενική ανοχή σε παρακρατικά φαινόμενα, αναβάθμιση του Κοινοβουλίου ως τόπου δημόσιου διαλόγου, αποφυγή συγχρωτισμού της εξουσίας με μέσα ενημέρωσης και επιχειρηματικά συμφέροντα –όλα αυτά, και πολλά ακόμη, είναι απαραίτητα και εκκρεμούν. Στο οικονομικό πεδίο, δεν αρκεί η ανάπτυξη για την ανάπτυξη, οι επενδύσεις για τις επενδύσεις, ο τουρισμός ως μονοκαλλιέργεια και τα πάντα μέσα από το Ταμείο Ανάκαμψης. Απαιτείται συγκεκριμένη κατεύθυνση και συγκεκριμένες προτάσεις για να πιάσουν τόπο οι άφθονοι πόροι που εισρέουν στη χώρα: τίποτα δεν δικαιολογεί η Ελλάδα να μην προσπαθήσει να γίνει πρωτοπόρος στις εναλλακτικές πηγές ενέργειας και να μην προσελκύσει φοιτητές, ερευνητές και εργαζόμενους μέσω διεθνοποίησης των αντίστοιχων υποδομών της. Αντιπαραγωγικές είναι και οι γενικότητες περί δημοσίων αγαθών, τη στιγμή που έχει έλθει και παρέλθει τόσες φορές η ώρα για ριζικές μεταρρυθμίσεις στην Παιδεία (ξεκινώντας από το σχολικό πρόγραμμα και την εκπαίδευση των εκπαιδευτών), στην Υγεία (ένα νέο, σύγχρονο και με καλύτερες αμοιβές ΕΣΥ), στην κοινωνική στήριξη (όχι «οριζόντια» συντεχνιακά επιδόματα αλλά στοχευμένα μέτρα για επανένταξη).
Οι δυο «μονομάχοι της εξουσίας» δεν αίρονται στο ύψος των περιστάσεων και των προκλήσεων. Το μεν κυβερνητικό κόμμα βολεύεται στο διπολισμό αλλά σπαράσσεται εσωτερικά κι έτσι αρκείται στη στείρα επωδό της «συνέχειας και συνέπειας». Η δε αξιωματική αντιπολίτευση αναζητεί ρεβάνς μέσα από ανίερες συγκρίσεις, διαστρεβλώσεις της πραγματικότητας, τσιτάτα, πόλωση και οπισθοδρόμηση. Το πεδίο είναι ελεύθερο και έχει χρέος να το γεμίσει –προλαβαίνει, οριακά, ακόμη- η παράταξη που φιλοδοξεί να εκπροσωπήσει την κοινωνική δικαιοσύνη και τη κοινή (δημοκρατική) λογική. Μόνο αν εμπιστευτεί, και δείξει, τη διαφορά του, μπορεί να «τη βρει μπροστά του» στις κάλπες και, κυρίως, στην κοινωνία.

Κώστας Μποτόπουλος