ΝΕΑ, 27/08/20109

Από το ζέσταμα κιόλας της νέας κυβέρνησης, τα επουσιώδη φαίνονται να επικρατούν επί των ουσιωδών στο δημόσιο διάλογο. Αυτό αδικεί και την κυβέρνηση και το διάλογο αλλά και το συλλογικό έργο που έχουμε μπροστά μας. Αν αποφασίσουμε να ζήσουμε για λίγο καιρό -ας τον ονομάσουμε "καιρό της ανόρθωσης"- χωρίς αφηγήματα αλλά με την πραγματικότητα και χωρίς αφηγήσεις αλλά με σταθμίσεις, θα έχουμε κάνει ένα πρώτο, μικρό αλλά απαραίτητο, βήμα.

Τρεις είναι οι πιο διαδεδομένες αφηγήσεις που αποπροσανατολίζουν από την ουσία. Η πρώτη αφορά την κυβέρνηση: ενώ καλά - καλά δεν έχει αρχίσει να δουλεύει, ακούγονται βαρύγδουπες αναλύσεις για το αν μπορεί να σταθεί στο ύψος των περιστάσεων, αν είναι αυτή που περιμέναμε ή κάποια άλλη, η δε αξιωματική αντιπολίτευση δεν έχει διστάσει να τής κολλήσει, από την πρώτη στιγμή και χωρίς καμία σύνδεση με τις πράξεις της, ταμπέλες ιδεολογικού, ή μάλλον ιδεοληπτικού, χαρακτήρα. Η πραγματικότητα δίνει άλλη εικόνα: τα πρώτα δείγματα γραφής είναι, ιδίως σε σύγκριση με την προηγούμενη κυβέρνηση, θετικά, ο ίδιος δε ο Πρωθυπουργός πολύ γρήγορα απέδειξε ότι είναι αυτό για το οποίο ψηφίστηκε. Οι επιλογές των προσώπων άλλοτε στηρίζουν ένα νέο στίγμα κι άλλοτε εδραιώνουν το παλιό - για κάθε Πιερρακάκη ένας κομματικός βαρόνος και για κάθε Μαργαρίτη Σχοινά μια Γιάννα-, ενώ και τα πρώτα νομοθετήματα είναι άνισα: από την καλή προετοιμασία στη βαριά δομή του νέου διοικητικού σχήματος, από την επανοριοθέτηση του ασύλου στις άσχετες τροπολογίες για τα εργασιακά κι από την αναγκαία επιστολική ψήφο στο βιαστικό GDPR . Πάντως φυσάει ήδη ένας άλλος αέρας, που δεν εγγυάται τελική επιτυχία αλλά προοιωνίζεται πρόοδο, ειδικά στα μεγαλα μέτωπα: εύρεση δημοσιονομικού χώρου, μεταρρυθμίσεις, ψυχραιμία έναντι των τουρκικών προκλήσεων. Θα περιμένουμε και θα κρίνουμε.

Ο δεύτερος αποπροσανατολισμός έχει ως επίκεντρο την αξιωματική αντιπολίτευση. Εμβριθείς αναλύσεις για τη "νέα πορεία" και για το ποιός θα επικρατήσει σε μια εσωκομματική "διαμάχη" που δεν ενδιαφέρει κανέναν πλην των πρωταγωνιστών της -κι ίσως ούτε κι αυτούς- και για το πόσο "κυρίαρχος", "σοσιαλ-ριζοσπαστικός" ή "αριστερο-κινηματικός" θα είναι ο νέος "πόλος". Σα να μην αρκεί, ως παρακαταθήκη αλλά και ως βάρος, το υπεράνω πάσης προσδοκίας και λογικής εκλογικό ποσοστό του ΣΥΡΙΖΑ, σα να μην είναι παγιωμένος ο αρχηγισμός και λαϊκισμός του, σα να μην έδειξε ήδη ότι με τα αυτά τα χαρακτηριστικά -υπέρ του κομματικού και κατά του εθνικού κέρδους- θα πορευθεί και στη νέα φάση του.

Πιο επικίνδυνος είναι ο τρίτος μύθος: ότι αρκεί η κυβερνητική εναλλαγή κι όλα θα μεταμορφωθούν προς το καλύτερο στη χώρα -από τη σχέση μας με το κάπνισμα ως την κοινωνική συμπεριφορά κι από τις επενδύσεις ως την εικόνα μας στον κόσμο. Η αλήθεια είναι τίποτα δεν έχει ακόμη κερδηθεί και τίποτα δεν θα κερδηθεί αν δεν στηθούν δομές εκεί που βασίλευε η ατυπία, αν δε μπει η δημοκρατία στο μεδούλι των θεσμών -και δημοκρατία δεν είναι, φυσικά η κυρία Θάνου, αλλά δεν είναι και η επετηρίδα-, αν το κράτος δε γίνει φιλικότερο, η σχέση με τον εξωτερικό παράγοντα -εταίρους και Τραμπ-ούκους- πιο ακομπλεξάριστη, η διάχυση της αξιοκρατίας πιο πειστική. Αν, με δυο λόγια, η κυβερνητική προσπάθεια δεν αποκτήσει χαρακτηριστικά συλλογικού αγώνα. Όχι τύπου εορτασμού του 21 αλλά αυτογνωσίας για αποφευχθεί ένα ακόμα 22.