Φιλελεύθερος 18/01/2019

Η Δημοκρατία μας εξήλθε με πολλαπλά τραύματα από την περιπέτεια της ιδιότυπης ψήφου εμπιστοσύνης προς την κυβέρνηση. Και καραδοκούν κι άλλα πλήγματα.

Η χώρα κοιμήθηκε την περασμένη Κυριακή με μια κυβέρνηση συνεργασίας ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ και ξύπνησε αυτή την Πέμπτη με μια κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ, χωρίς ΑΝΕΛ αλλά με περιστασιακή πλειοψηφία, δηλαδή χωρίς πλειοψηφία. Η Βουλή συγκλήθηκε να συζητήσει για το αν εμπιστεύεται μια κυβέρνηση  από την οποία έφυγε ο ελάσσων εταίρος και κατέληξε να ανανεώσει την εμπιστοσύνη της σε μια Συμφωνία την οποία, σε δεύτερο χρόνο, θα φέρει σε ψήφιση η κυβέρνηση και η οποία αποτελούσε ακριβώς το λόγο για τον οποίο είχε αποσυρθεί ο ελάσσων εταίρος.

Κάποιοι κοιμήθηκαν Υπουργοί την Κυριακή και ξύπνησαν απλοί βουλευτές την Τρίτη –και μάλιστα ενός τριχοτομημένου κόμματος, αφού ο πρώην κυβερνητικός εταίρος απαρτίζεται πλέον από στελέχη που συνεχίζουν να είναι κυβερνητικά, από στελέχη που στηρίζουν μόνο την κυβέρνηση και όχι τη Συμφωνία και από στελέχη που στηρίζουν, παρόλο που «έφυγαν», και την κυβέρνηση και τη Συμφωνία (και όλοι αυτοί ανά μικρά μονοψήφια νούμερα). Κάποιοι άλλοι κοιμήθηκαν απλοί βουλευτές, ή απλοί πολίτες, κι ονειρεύονται να δουν σύντομα τον εαυτό τους Υπουργό και μάλιστα σε μια κυβέρνηση που, χωρίς να μεσολαβήσουν ούτε εκλογές ούτε εσωκομματικές διαδικασίες, αποφάσισε νε μεταμορφωθεί σε κάτι «νέο», που οφείλει την ύπαρξή του λιγότερο στην πολιτική και περισσότερο στη γεωγραφία: θα είναι, για όσο αντέξει, η «κυβέρνηση των Πρεσπών». Κάποιοι τρίτοι, οι πιο κρίσιμοι, κοιμήθηκαν αντιπολιτευόμενοι και ξύπνησαν συμπολιτευόμενοι, ίσως και συγκυβερνήτες –πολλοί από αυτούς χωρίς να το γνωρίζουν και οι πιο πονηροί χωρίς να το παραδέχονται.

Η δε συζήτηση για την ψήφο εμπιστοσύνης είχε από όλα. Πολλές κοκορομαχίες αλλά, λίγους, ευτυχώς, πολλακισμούς. Προσωπικές επιθέσεις, οικογενειακές ευθύνες, θεσμικές άμυνες και εξωθεσμικές αντεπιθέσεις. Επιχειρηματολογία μέσω υπαινιγμών και υπονοιών. Μπόλικη πατριδογνωσία κι ακόμα περισσότερη πατριδοκαπηλία. Δωρεάν μαθήματα συνταγματικού Δικαίου και στην καμπούρα όλων μας διαστρεβλώσεις του Συντάγματος. Απευθύνσεις πολιτικών αρχηγών όχι προς την κυβέρνηση ή σε άλλα κόμματα αλλά σε δικά τους στελέχη που έφευγαν ή ετοιμάζονταν να φύγουν. Επίκληση αρχών –ω πόσο άτεγκτοι σε ζητήματα αρχών είναι όλοι οι εκπρόσωποί μας- με παράλληλη ανάκληση εντολών, δεδηλωμένων ή αδήλωτων. Μπόλικη ανάλυση της έννοιας της αποστασίας και της διαφοράς μεταξύ των Άγγλων της Βουλής των Λόρδων και των Λόρδων της Βουλής των Ελλήνων. Ένα δεν είχε, ως γενικό τόνο, αυτή η συζήτηση: αίσθηση της κρισιμότητας των στιγμών και της γελοιότητας του θεάματος.

Δεν θα πρωτοτυπήσω κάνοντας λόγο για θεσμική παρακμή. Τεχνητές πλειοψηφίες, σύνδεση ασύνδετων ζητημάτων, κομματική χρήση των πλειοψηφιών και των διαδικασιών (ετοιμάζεται ήδη το μεγάλο μαγείρεμα, ώστε οι κρίσιμες Επιτροπές να μην αντανακλούν, όπως προβλέπεται, τη δύναμη των κομμάτων αλλά τη «δύναμη των Πρεσπών»), λειτουργία του «εθνικού συμφέροντος» ως εργαλείου πόλωσης –όλα αυτά δεν είναι φαντασία ή ερμηνεία, συνέβησαν ήδη, μπροστά στα εύθυμα μάτια της Βουλής και τα αδιάφορα της κοινωνίας. Μιας Βουλής και μιας κοινωνίας που έτσι ετοιμάζονται να εισέλθουν και στο ακόμα σημαντικότερο επόμενο στάδιο, της ψήφισης μιας Συμφωνίας που θα μπορούσε, υπό άλλες συνθήκες, να αποτελεί τη μόνη προσφορά αυτής της κυβέρνησης.